بیانیه- ایران باید فوراً مدافعان حقوق بشر دستگیر و زندانی شده را آزاد به سرکوب اعتراضات پایان بدهد
از شروع اعتراضات به مرگ در حین بازداشت مهسا (ژینا) امینی در روز جمعه ۲۵ شهریور ۱۴۰۱، دستکم هشت مدافع حقوق زنان و فعال مدنی در استان کردستان به صورت خودسرانه بازداشت شده اند. این اعتراضات زمانی شروع شد که مهسا (ژینا) امینیِ ۲۲ ساله سه روز بعد از اینکه در پلیس امنیت به خاطر قوانین اجباری و تبعیضآمیز مربوط به حجاب اجباری تحت بازداشت بود درگذشت. در پاسخ به این واقعه، گروههای مختلف از جمله مدافع حقوق زنان خواستار پاسخگویی پلیس و مقامات ایرانی شدند. اعتراضهای خیابانی درسرار ایران از جمله شهرهای سقز، سنندج، دیواندره، مهآباد، رشت، اصفهان، تهران و دهگلان شکل گرفت و بنا به آمارهای هنوز تأیید نشده تا روز بیست و نهام شهریور دست کم ۵ نفر در جریان این اعتراضات کشته و شمار زیادی مجروح شده اند.
برخی گزارشها از دستگیری دستکم چهار فعال حقوق بشر به نامهای باران ساعدی، ماهرو هدایتی، بهاره زنگیبند و آزاده جماعتی به علاوه یک مدافع محیطزیست فرانک رفیعی و یک فعال مدنی به نام لطفالله احمدی را در سنندج و و دو فعال مدنی به نامهای ریبوار کامرانیپور و امجد ساعدی در شهر مریوان حکایت دارند. بر اساس گزارش شبکه حقوق بشر کردستان در روز ۲۹ شهریور ۱۴۰۰۱ منزل باران ساعدی مورد حمله مأموران امنیتی قرار گرفت و او بدون ارائه حکم بازداشت شد. در همان روز آزاده جماعتی در ستاد خبری وزارت اطلاعات سنندج بازداشت شد. منزل این مدافع حقوق زنان یک روز پیش از این و در غیاب او مورد حمله مأموران امنیتی قرار گرفته بود و او به دفتر وزارت اطلاعات فراخوانده شده بود. در روز ۲۸شهریور ۱۴۰۰۱، منزل ماهرو هدایتی و بهاره زنگیبند هجوم بردند و آنها را دستگیر کردند. علاوه بر این، در روز ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ فرانک رفیعی توسط مأمورین در یک تجمع بازداشت شد و لطفالله احمدی در همان روز در مکانی نامعلوم. ریبوار کامرانیپور و امجد ساعدی هم در شهر مریوان در روز ۲۸ شهریور بازداشت شدند.
فرانت لاین دیفندرز به شدت نگران دستگیری، بازداشت خودسرانه و اعمال خشونت علیه مدافعین حقوق بشر در حین اعتراضات مسالمتآمیز است و مقامات ایران را فر میخواند تا فوراً و بدون هیچ قید و شرطی تمام مدافعان حقوق بشری که در جریان این اعتراضات تحت بازداشت خودسرانه قرار گرفتهاند را آزاد کنند . علاوه بر این، فرانت لاین دیفندرز از مقامات ایران میخواهد که اطمینان حاصل کنند تمام مراحل برخورد با این مدافعان حقوق بشر در زندان بر اساس قطع نامه ۴۳/۱۷۳ مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر «مجموعه اصول برای حمایت از تمامی اشخاص تحت هر شکلی از بازداشت» باشد خصوصاًدسترسی فوری به وکیل.
فرانت لاین دیفندرز همچنین به مقامات ایران «میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی» را یادآوری میکند به ویژه ماده بیست و یکام آنجا که ایران به عنوان عضوی از اعضای این میثاق جهانی موظف است حق تجمع و گردهمآیی مسالمتآمیز را به رسمیت بشناسد و برخورد قهری و سرکوب اعتراضات را فوراً متوقف کند.