TÜRKİYE: İHD Diyarbakır şubesine hukuka aykırı polis baskını
Paris-Cenevre-Ankara, 8 Şubat 2022
İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) Diyarbakır şubesi, son yıllarda ülke yetkilileri tarafından sürekli hedef alınan örgüte yönelik bir başka taciz eylemi ile ilişkili olarak 3 Şubat 2022'de polis tarafından basıldı. İnsan Hakları Savunucularının Koruması için Gözlemevi (FIDH-OMCT), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (Türkiye İnsan Hakları Vakfı – HRFT/TİHV) ve Front Line Defenders, bu yeni saldırıyı kınıyor ve yetkilileri derhal İHD'ye, üyelerine ve Türkiye'deki tüm insan hakları savunucularına yönelik taciz eylemlerine son vermeye çağırıyor.
3 Şubat 2022 sabahı İHD Diyarbakır Şubesi polis tarafından basıldı ve örgütün ofisinde arama yapıldı. Eş zamanlı olarak polis, İHD Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Sekreteri Ferhat Berkpınar'ın evine baskın düzenleyerek terör örgütü üyesi olduğu iddiasıyla Berkpınar’ı gözaltına aldı. Diyarbakır 4. Sulh Ceza Hakimliği'nin Berkpınar’ın gözaltına alınmasına ve evinin ve işyerinin aranmasına ilişkin bu kararı, Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 2 Şubat 2022'de başlattığı bir soruşturmayla ilgili.
İHD Diyarbakır Şubesi binasına yapılan baskın, İHD'de gönüllü olarak çalıştığı için buranın Berkpınar’ın işyeri olmadığı çalışma kayıtlarından doğrulanmasına rağmen gerçekleşti. Ayrıca, polis dernekler için geçerli arama prosedürünü takip etmemiş ve ofisler diğer işyerlerinde olduğu gibi aranmamıştır. Arama, şube başkanı veya yöneticileri bilgilendirilmeden ve usule ilişkin güvencelerin birçoğu ihlal edilerek gerçekleştirilmiştir. Polis, ofislere kapıyı kırarak girmiş, çok sayıda belgeye ve sabit disklere el koymuştur. Polis ayrıca, Berkpınar'a ait olmayan bir masayı da aramış ve böylece kanuna aykırı bir şekilde arama emrinin kapsamını aşmıştır. Şube başkanı ve yöneticilerinin baskın ve aramaya yönelik itirazları kayıt altına alınmamış ve dosyanın gizli olduğu gerekçesi ile bilgi verilmemiştir. Ancak soruşturmaya ilişkin fotoğraf ve bilgiler, İHD'yi kriminalize eden bir dille hedef alan hükümet yanlısı basına sızdırılmıştır. İHD Diyarbakır şubesi, 4 Şubat 2022'de hukuka aykırı arama emri çıkaran hakim hakkında Hakimler ve Savcılar Kurulu'na, hukuk dışı baskın ve arama yapan kolluk kuvvetleri hakkında ise Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunduklarını duyurdu.
Yukarıda adı geçen imzacı kuruluşlar, İHD Diyarbakır şubesine yönelik bu son saldırının, Türkiye'deki yetkililerin, barışçıl insan hakları faaliyetleri ve ifade özgürlüğünü kullanmaları nedeniyle yıllardır İHD ve üyelerine ve derneklere yönelik amansız baskısının bir parçası olduğunu vurgulamaktadır. İHD Eşbaşkanı Öztürk Türkdoğan, insan hakları savunucusu olarak yaptığı meşru faaliyetlerle ilgili olarak şu anda birden fazla ceza davasıyla karşı karşıya kalırken, insan hakları avukatı ve İHD eş başkanı Eren Keskin, Özgür Gündem davasında altı yıl üç ay hapis cezasına çarptırıldı ve birçok davada hakkındaki soruşturmalar devam etmektedir. Ayrıca İHD, insan hakları ve barışı savunma çalışmaları nedeniyle örgüte defalarca saldıran, damgalayan ve tehdit eden hükümet tarafından doğrudan hedef alınmıştır.
İmzacı kuruluşlar, insan haklarını savunduğu için İHD'ye yönelik devam eden saldırıları şiddetle kınamakta ve Türkiye'deki yetkilileri, Berkpınar'ı derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakmaya ve hem kendisine hem de İHD'ye ve mensuplarına yönelik adli soruşturmalar dahil her türlü tacize son vermeye çağırmaktadır.
İnsan Hakları Savunucularını Koruma Gözlemevi (the Observatory), 1997 yılında FIDH ve Dünya İşkenceye Karşı Örgüt (OMCT) tarafından kuruldu. Byonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Mücadele Örgütü (OMCT) tarafından kurulmuştur. Bu programın amacı, insan hakları savunucularına karşı baskıları engellemek veya bu duruma çözüm üretmek üzere müdahale etmektir FIDH ve OMCT, uluslararası sivil toplum tarafından hayata geçirilen Avrupa Birliği İnsan Hakları Savunucuları Mekanizması olan ProtectDefenders.eu'nun üyeleridir.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı, işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalanlara aileleri ile birlikte tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri sunan ve 1990 yılından itibaren başta işkence olmak üzere insan hakları ihlallerini önlemek için çalışan, uluslararası alanda tanınan bir sivil toplum kuruluşudur.
Front Line Defenders, münhasıran risk altındaki insan hakları savunucularının korunması için çalışan İrlanda merkezli uluslararası bir organizasyon/hayır kurumudur. İnsan hakları savunucuları, başkalarının hakları için barışçıl çalışmaları nedeniyle zulüm gören kişilerdir. Front Line Defenders, koruma hibeleri, fiziksel ve dijital koruma eğitimi, lobicilik, savunuculuk ve kampanya yoluyla pratik yardım sağlar.
